САРМАГЧНЫ ЦЭЦЭГ ӨВЧИН БЭЛГИЙН ЗАМААР БОЛОН АГААР ДУСЛЫН ЗАМААР ХАЛДВАРЛАДАГ

/in , , , /by

Monkeypox буюу сармагчны цэцэг өвчний халдвар одоогийн байдлаар дэлхийн 15 улсад бүртгэгдээд байна. Сармагчны цэцэг өвчний эсрэг тусгайлан бүтээсэн вакцин байхгүй. Гэвч салхин цэцэг өвчний вакцин 85 орчим хувийн үр дүнтэй. Тиймээс дэлхийн зарим улс орнууд салхин цэцгийн вакциныг нөөцөлж эхэлсэн гэдэг мэдээлэл олон улсын хэвлэлүүдэд гарч эхэллээ. Олон улсын хэвлэлүүдэд нийт хүн амын эрүүл мэндэд аюул учруулах магадлал “бага” гэж нийтлэсэн байна.

СОНИ:Дэлхий дахинд шинээр “Сармагчны цэцэг” өвчин гэх өвчин гарсан нь олон нийтийн дунд дахин цар тахал дэгдэх аюултай юу гэх эргэлзээ үүсээд байна.  Халдварт өвчин судлалын үндэсний төвийн гаргасан хамгийн сүүлийн мэдээллээр буюу 2022 оны 5-р сарын 20-ны байдлаар  лабораториар батлагсан 87 тохиолдол, сэжигтэй 28 тохиолдол нийт 11 улсад бүртгэгдсэн гэдэг мэдээлэл өгсөн. Өнөөдөр буюу 5-р сарын 23-ны байдлаар ДЭМБ-аас мэдээлэл шинэчлэн ирүүлээгүй гэдгийг хэлж байна. Дэлхий дахинд сармагчны цэцэг өвчин нэмж Израил, Швейцар, Австри улсуудад бүртгэгдсэн гэдгийг Ням гарагт зарсан байна. 

СОНИ: Сармагчны цэцэг өвчний вирус хүнээс хүнд халдварлах нь ховор гэж ДЭМБ онцлосон. Гэсэн ч халдвар нь амьсгалын замын шүүрэл, халдвартай хүний гэмтсэн арьсанд гар хүрсэн, эсвэл халдвартай хүний эдлэж хэрэглэж айсан эд зүйлсэд хүрсэн бол халдвар авч болно. Мөн нэг нэгэнтэйгээ ойрхон зайд удаан хугацаанд хамт байсан бол вирусийг агаар дуслын замаар авах боломжтой юм байна.  Энэхүү халдвар нь Португали, Их британд эрчүүдтэй бэлгийн хавьталд ордог эрчүүдийн дунд тархсан байна. Вирусийн тархалтын хүрээ ерөнхийдөө ижил хүйстэн эрчүүдээр хязгаарлагдаж байгаа тул нийт хүн амын эрүүл мэндэд эрсдэл учруулах магадлал “маш бага” гэж тодорхойлоод байгаа юм.

Monkeypox өвчин нь олон бүс нутагт нэгэн зэрэг тархаж байгаа нь вирус далд байдлаар хүн амын дунд удаан хугацаанд тархсан байж болзошгүй гэж эрдэмтэд аамагдаж байна. Гэвч Сармагчны цэцэг нь ДНХ-д суурилсан вирус учраас ковид болон томуугийн вирус шиг хурдан хугацаанд мутацид ордоггүй юм байна. Тиймээс Monkeypox өвчин нь ковид шиг цар тахал болох магадлал бага гэж олон улсын эрдэмтэд үзэж байна. 

Эх сурвалж:BBC, 

Ойрын хоногуудад ихэнх нутгаар халж, хуурай салхитай байна

/in , , , , /by

Ойрын хоногуудад ихэнх нутгаар халж, тал, хээрийн нутгаар хуурай салхитай байх тул болзошгүй гал түймрийн аюулаас сэрэмжтэй байхыг ЦУОШГ-аас анхааруулж байна.

Өнөөдрийн цаг агаарын урьдчилсан мэдээ:

УЛААНБААТАР ХОТ ОРЧМООР: Шөнөдөө багавтар үүлтэй, өдөртөө үүлшинэ. Бороо орохгүй. Салхи шөнөдөө баруун өмнөөс, өдөртөө баруун өмнөөс хойш эргэж секундэд 6-11 метр, өдөртөө зарим үед секундэд 12-14 метр хүрч ширүүсэж, шороон шуурга шуурна. Шөнөдөө Яармаг-Сонгинын орчмоор 4-6 градус, бусад хэсгээр 8-10 градус, өдөртөө 28-30 градус дулаан байна.

БАГАНУУР ОРЧМООР: Шөнөдөө багавтар үүлтэй, өдөртөө үүлшинэ. Бороо орохгүй. Салхи шөнөдөө баруун өмнөөс, өдөртөө баруун өмнөөс хойш эргэж секундэд 6-11 метр, өдөртөө зарим үед секундэд 13-15 метр хүрч ширүүсэж, шороон шуурга шуурна. Шөнөдөө 4-6 градус, өдөртөө 28-30 градус дулаан байна.

ТЭРЭЛЖ ОРЧМООР: Шөнөдөө багавтар үүлтэй, өдөртөө үүлшинэ. Бороо орохгүй. Салхи шөнөдөө баруун өмнөөс, өдөртөө баруун өмнөөс хойш эргэж секундэд 5-10 метр, өдөртөө зарим үед секундэд 12-14 метр хүрч ширүүсэж, шороон шуурга шуурна. Шөнөдөө 1-3 градус, өдөртөө 25-27 градус дулаан байна.

Хур тунадас: Шөнөдөө баруун аймгуудын ихэнх нутаг болон төвийн аймгуудын нутгийн хойд хэсгээр үүлшинэ, бусад нутгаар багавтар үүлтэй. Нийт нутгаар бороо орохгүй. Өдөртөө ихэнх нутгаар солигдмол үүлтэй. Төв болон зүүн аймгуудын нутгийн хойд хэсгээр бороо, дуу цахилгаантай аадар бороо орно. Бусад нутгаар бороо орохгүй.

Салхи: Шөнөдөө ихэнх нутгаар баруун өмнөөс, өдөртөө нутгийн хойд хэсгээр баруун өмнөөс баруун хойш эргэж секундэд 5-10 метр, өдөртөө борооны өмнө түр зуур ширүүсэж, төв болон зүүн аймгуудын нутгийн зарим газраар секундэд 13-15 метр хүрч ширүүсэж, шороон шуурга шуурна.

Агаарын температур: Шөнөдөө Монгол-Алтай, Хангай, Хөвсгөлийн уулархаг нутаг, Завхан, Идэр, Тэс, Эг, Үүр, Туул, Тэрэлж, Хэрлэн голын хөндийгөөр 1-6 градус, Их нууруудын хотгор болон говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр 14-19 градус, бусад нутгаар 7-12 градус, өдөртөө Дархадын хотгор болон Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Завхан голын эх, Хүрэнбэлчир орчим, Орхон, Сэлэнгэ, Хараа, Ерөө голын хөндийгөөр 18-23 градус, Их нууруудын хотгор болон говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр 29-34 градус, бусад нутгаар 25-30 градус дулаан байна.

05 дугаар сарын 24-нөөс 05 дугаар сарын 28-ныг хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан төлөв:

  • 24-нд төвийн аймгуудын нутгийн баруун, зүүн аймгуудын нутгийн зүүн хэсгээр,
  • 25-нд Халх голын хөндийгөөр,
  • 26-нд баруун болон төвийн аймгуудын нутгийн хойд хэсгээр,
  • 27-нд баруун болон төвийн аймгуудын нутгийн зарим газраар бороо, дуу цахилгаантай аадар бороо орно.

Салхи 24-нд говь, тал, хээрийн нутгаар, 27-нд Алтайн салбар уулс болон говийн аймгуудын нутгийн зарим газраар секундэд 13-15 метр хүрч ширүүснэ. Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Байдраг, Туул, Тэрэлж голын хөндийгөөр шөнөдөө 1-6 градус, өдөртөө 17-22 градус, Их нууруудын хотгор, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр шөнөдөө 13-18 градус, өдөртөө 29-34 градус, бусад нутгаар шөнөдөө 7-12 градус, өдөртөө 24-29 градус дулаан байна.

Эх сурвалж: ЦУОШГ

ДЭМБ: Дэлхий даяар ‘‘Сармагчны цэцэг’’ өвчин 92 тохиолдол бүртгэгдсэн

/in , , , , /by

ДЭМБ сармагчны цэцэг лабораториор батлагдсан 92 тохиолдлын талаарх мэдээллийг 12 улсаас хүлээн авсан гэж мэдээллээ. Үүнээс гадна 28 тохиолдлын хариуг хүлээж байгаа юм байна. Одоогоор энэхүү өвчнөөр нас барсан тохиолдол бүртгэгдээгүй гэж тус байгууллагын мэдэгдэлд дурдсан байна.

Сармагчны цэцэг өвчин нь төв болон баруун Африкийн алслагдсан бүс нутагт голчлон тохиолддог ховор вирусийн халдвар юм байна. Өвчин нь халуурах, хордлого өгөх, арьсан дээр тууралт гарах хэлбэрээр илэрдэг. Сармагчны цэцэг өвчин шинж тэмдэг хэдэн долоо хоногийн дараа арилдаг боловч зарим тохиолдолд хүндрэл үүсгэж, бүр үхэлд хүргэдэг гэж ДЭМБ-аас мэдээллээ.

зурхай

Долоо хоногийн өрнийн зурхай (2022.5.23-2022.5.29)

/in , , , , , /by

ХОНЬ

Шинэ долоо хоногоо угтах эдгээр өдрүүдэд таны сэтгэл санаа өөдрөг байна. Хэцүү бэрх асуудлуудыг шийдвэрлэж чадна. Бусдад сайхан сэтгэлээр тусалж, урмын үгээ харамлах хэрэггүй. Ажилдаа шаргуу зүтгэхдээ таныг үргэлж дэмжин тусалдаг гэр бүлээ орхигдуулах магадлалтай. Хайртдаа романтик гэнэтийн бэлэг бариарай. Сэтгэл санааны тогтворгүй байдал ажиглагдаж болно. Санхүүгийн нөхцөл байдал сайнгүй байна.

ҮХЭР

Энэ долоо хоног таны хувьд бүхэлдээ романтик үйл явдлаар дүүрэн байх болно. Таны сэтгэл дотор халуун хайр шатах болно. Таны эрч хүчтэй бүтээмжтэй өдөр энэ сарын сүүлийн Мягмар гариг байх болно. Энэ өдөр бизнесийн болон ажил хэргийн ажлаа амжуулахад таатай. Үүнээс хойш танд ажил хийх сонирхол үгүй болж, сэтгэл догдлол ихэснэ. Ганц бие хүмүүс шинэ долоо хоногт хайраа илчлээрэй.

ИХЭР

Таны харилцааны гайхалтай ур чадвар эдгээр өдрүүдэд алга болсон мэт байх төлөвтэй. Гэр бүлдээ хэт үглэж уцаарлах хандлагатай байна. Уур бухимдал ихтэй байх боловч биеэ барихыг хичээгээрэй. Ажил жигдэрч эхлэнэ. Ганц бие хүмүүс хайр дурлалаа илчлэх гэж яарах хэрэггүй. Агаар салхинд гарч эрч хүчээ сэлбээрэй.

МЭЛХИЙ

Таатай долоо хоног. Өдөр тутмын амьдралд тань баярын уур амьсгал эрч хүч, баяр баяслыг авчирна. Хэт сэтгэл хөдлөлд автаж, ажилдаа анхааралгүй байснаас алдаа гаргах магадлалтай. Та хайртдаа бүхнээ зориулаарай. Долоо хоногийн сүүлээр гэр бүлийнхэнтэйгээ цагийг өнгөрөөнө. Гэнэтийн их хэмжээний орлого орж ирэх бололтой. Эрүүл мэнддээ анхаараарай.

АРСЛАН

Хайр дурлал болон романтик үйл явдал давамгайлна. Таны өмнө олон гайхалтай боломжууд гарч ирнэ. Хамт олон, найз нөхдийн хүрээнд эв найрыг эрхэмлэж, сөрөг сэтгэл хандлагаа дарахыг хичээгээрэй. Эдгээр өдрүүдэд та ажил ихтэй байх бололтой. Согтууруулах ундаа хэтрүүлэн хэрэглэх хандлагатай байгааг анхаараарай. Зарлага орлогоос давж таны халаас хоосрох төлөвтэй байна.

ОХИН

Амар тайван, аз жаргалыг мэдэрнэ. Халуун дулаан гэр бүлдээ та тайтгарал, баяр баяслыг мэдэрч чадна. Мөнгө, санхүүгийн асуудал хүндрэлтэй байна. Хосуудын дунд үл ойлголцол үүсэх магадлалтай. Ажил хэргээ түр хойш нь тавьж баярлан цэнгэж болно. Хүслээ шивнээрэй. Биелэх болно.

ЖИНЛҮҮР

Жинлүүрийнхэн маань эдгээр өдрүүдэд хэтэрхий дуугай мэт байх болно. Магадгүй таны сэтгэл санаа муу мэт бусдад санагдах бололтой. Гэр бүлийнхэн бүгд өөрсдийн ажлаа амжуулах гээд таныг үл тооно. Эдгээр өдрүүдэд танд гэр бүлийн нэгдмэл байдал дутагдаж байх шиг санагдана. Ажлын хамт олон, найз нөхдийн хүрээнд тэмдэглэлт баярт уригдана. Урам хугарах, сэтгэл санаагаар унах магадлалтай.

ХИЛЭНЦ

Сүүлийн хэдэн сар санхүүгийн байдал таны толгойны өвчин байлаа. Гэхдээ Сугар гаригийн нөлөөгөөр таны орлого, материаллаг байдал нэмэгдэнэ. Гэр бүлдээ, хайртдаа хүссэн бэлгээ авч сонгох боломжтой болсондоо та баяртай байх болно. Долоо хоногийн эхээр бага зэргийн хэрүүл маргаан гарч болзошгүй. Бусадтай харилцахдаа ёжлох, хараалын үг хэрэглэх хэрэггүй.

НУМ

Сугар гариг таны ордод шилжсэнээр таны амьдрал илүү тайван болж ирнэ. Шаардлагатай үед та мөнгө, санхүүгийн асуудлыг хурдан шийдвэрлэж чадна. Долоо хоногийн эхэнд таны хүсэл биелэх бололтой. Ажлын стресс тайлагдаж, зан ааш зөөлөрнө. Хайртай хүмүүстэйгээ цагийг өнгөрөөснөөр эрч хүчээ сэлбэж чадна. Ганц бие хүмүүс романтик дурлалтай учирна. Гэвч энэ бол түр зуурын шохоорхол гэдгийг битгий мартаарай.

МАТАР

Энэ долоо хоногт таны сөрөг сэтгэл хөдлөл давамгайлах хандлагатай. Иймд аливаад эерэг сэтгэл хөдлөлөөр хандахыг хичээгээрэй. Долоо хоногийн эхэнд танд нэг дор амжуулах олон ажил давхацна. Тушаал дэвших магадлалтай. Хайр дурлалын харилцаанд таатай бус. Ихэнх матрынхан ганцаараа байхыг илүүд үзнэ.

ХУМХ

Таны сэтгэл санаа өөдрөг, эрч хүчээр дүүрэн байх болно. Найз нөхдийн хүрээнд баяр ёслол тэмдэглэхэд таатай. Аялахаар шийдсэн бол Мягмар гаригт замд гараарай. Хурд хэтрүүлэх, замын хөдөлгөөний дүрэм зөрчих нь амь насанд чинь аюултай. Хайрт тань гэнэтийн бэлэг барихаар зэхэж байна. Ганц бие хүмүүс удаан хүлээсэн учралд сэтгэл санаагаа бэлдээрэй.

ЗАГАС

Сүүлийн сард эрч хүчтэй ажилласныхаа үр шимийг хүртэнэ. Урлаг, соёлын ажил эрхэлдэг хүмүүс завгүй байх бололтой. Мөнгөн орлого нэмэгдэж, шагнал урамшуулал хүртэнэ. Гэр бүлдээ цаг заваа зарцуулж, ханьдаа халамж тавиарай. Эрүүл мэнддээ анхаарч, стресс бухимдлаа зөв тайлж сурах хэрэгтэй. Шинэ долоо хоногт таньд амжилт, аз хийморийг авчирна.

Жолоодож сураагүй, дадлагажаагүй, дүрмийн мэдлэггүй хүүхдүүд цахилгаан дугуй унаж байна

/in , , , , , /by

Цахилгаан дугуйтай замын хөдөлгөөнд оролцож байгаа залуучуудын тоо эрс нэмэгдсэн энэ үед аюулгүй байдлыг хангах нь маш чухал байна. Ялангуяа насанд хүрээгүй хүүхдүүд ихээр унаж байгаа нь эрсдэл дагуулж байгаа юм.

Цахилгаан дугуй буюу суррон, скүүтер зэргээр замын хөдөлгөөнд оролцож байгаа нь зам тээврийн осол гаргах эрсдэлийг улам бүр нэмэгдүүлж байна. Жишээ нь Суррон загварын цахилгаан дугуй л гэхэд төрөл дотроо асар хүчтэйдээ тооцогддог. Богино хугацаанд 45 км цаг хурдлах чадвартай. Тэгвэл энэ хэмжээний огцом хурдыг өсвөр насныхан зогсоох ур чадвар огт эзэмшээгүй. Нэг үгээр ханасан хэмжээнд жолоодож сураагүй, дадлагажаагүй, дүрмийн ямар ч мэдлэггүй гэсэн үг. Уулзвар гарц нэвтрэх, явган замаар зорчиход цахилгаан дугуйтай гарахдаа явган хүний зорчих стандарт мөрдөгдөх ёстойг анхааруулж байна.

Монгол улсад электрон мотоцикл буюу Суррон болон бусад цахилгаан дугуйг хэрхэн хэрэглэж, ямар ангилалд оруулах тухай өнөөг хүртэл ямар ч техникийн үзүүлэлт байхгүй. Үүнийг олон жилийн турш батлаж, журамлаагүй байна. Угтаа бол АТҮТ энэхүү техникийн үзүүлэлт дээр анхаарах ёстой. Зах замбараагүй орж ирдэг худалдаанд нээлттэй байгаа энэхүү цахилгаан дугуйнуудад стандарт тогтоож, замын хөдөлгөөнд хэрхэн оролцох тухай мэдээллийг ил тод мэдээлэх нь чухал байна. Хүүхэд залуучууд цахилгаан дугуйтай явган хүний замаар хурдтай зорчдог, замын хөдөлгөөнд оролцохдоо урсгал сөрдөг, машин сүлжиж явдаг, хажуу эгнээгээр яваа тээврийн хэрэгслийн урдуур гэнэт гарч ирдэг, замын голоор зорчдог, үргэлжилсэн цагаан шугам дагаж хурдалдаг зэрэг осол аюул үүсгэх шалтгаан болоод байна.

Угтаа бол цахилгаан дугуйг 16 наснаас доош насныхан хэрэглэх нь аюултай. Энэ дагуу 16 ба түүнээс дээш насныхан унах зөвлөмжийг цагдаагийн байгууллагаас өгч байгаа. Хэрвээ бага насны буюу 16-аас доош насны хүүхдээ цахилгаан тээврийн хэрэгслээр асран хамгаалагчгүй хөдөлгөөнд оролцуулсан бол эцэг эхэд хариуцлага хүлээлгэдэг. Зөрчлийн тухай хуулийн 14,7-ийн 54-т зааснаар эцэг эх асран хамгаалагч, бүх шатны боловсролын байгууллагын холбогдох албан тушаалтан 10 хүртэлх насны хүүхдийг харгалзах хүнгүйгээр замын хөдөлгөөнд оролцуулж замын хөдөлөгөөний аюулгүй байдлын зөрчил гаргахад хүргэсэн бол хүнийг 50 мянган төгрөгөөр торгоно гэж заасан байдаг.

МОНГОЛ УЛС ГЭРЧИЙГ ХАМГААЛАХ БОДЛОГОГҮЙ ӨНӨӨДРИЙГ ХҮРСЭН

/in , , , , , /by

Гэр бүлийн хүчирхийлэл, хүн амь, зам тээврийн осол гээд бүхий л гэмт хэрэг зөрчилд гэрч болох нь өөрийгөө эрсдэлд оруулдаг учраас урьдчилан сэргийлэхэд хүндрэл үүсэж байна. Бусдад тусалж, цагдаад дуудлага өгөх сонголт хүн бүрд төрж байгаа ч гэрч болсон л бол махлуулдаг, цагдаагийн газар дуудаж залхаан цээрлүүлж байна. Тиймээс гэрчийг хамгаалж, хүндэтгэлтэй ханддаг болох бүр цаашилбал урамшуулал олгодог болох нь хэргийн илрүүлэлт, үр дүнд сайнаар нөлөөлөхийг хөтөлбөр онцолж байна.

Амьд хүний гэрч болсноос үхсэн хүний дэр бол гэдэг үг монголчуудын зан үйл, амьдрал ахуйтай салшгүй холбогдож ирсэн нь гэрчийн тухай ойлголтыг орвонгоор нь эргүүлж байна. Угтаа бол хөндлөнгөөс оролцож байгаа зүйл огт биш. Харин ч гэмт хэргийн улмаас учирч болох эрсдэлийг багасгаж байгаа иргэний үүрэг юм. Учир нь аливаа хүчирхийлэл үйлдэж байгаа үед хөрш нь цагдаад мэдээлэл өгөх нь иргэн хүний хуулиар зохицуулсан үүрэг юм. СХД-ийн дугаар хорооны оршин суугч эхнэрийнхээ дүүгийн 4 настай хүүхдийг хутгалж, 10 настай хүүхдийнхээ гарыг тасалсан ноцтой хэрэг гарч байсан. Хэрвээ хөршүүд нь цагдаад дуудлага өгсөн бол ийм ноцтой хэрэг гарахгүй байх боломж байсан. Тиймээс гэрч ямар чухал гэдгийг үүнээс харж болохоор байгаа юм.

Нөгөө талдаа Монгол улсад гэрчийг хамгаалах хууль байдаг ч хангалттай түвшинд хамгаалж чадахгүй байна. Хөрш айл нь хүүхдээ хүчирхийлж, зодож, танхайрч, гэртээ хүчирхийлэл үйлдэж байхыг мэдээлсэн тохиолдолд дараа нь өөрөө заналхийлэлд өртдөг олон тохиолдол бий. Гэмт этгээд хэргийн материалтай танилцахад л хэн мэдээлэл өгсөн нь ил тод байдаг учраас гэрчийг хамгаалах тогтолцоо сул байгааг харуулж байна.

Хөрш нь хүчирхийлэл үйлдэж байгааг цагдаад мэдээлж иргэний үүргээ биелүүлснийхээ төлөө цагдаад дуудагдаж, шийтгүүлдэггүй байх ёстой. Харин ч эсрэгээрээ мэдээлж гарч болох эрсдэлт гэмт хэргээс сэргийлснийхээ төлөө урамшуулал авдаг байх ёстой. Нөгөө талдаа гэрчийн мэдүүлгээр хэрэг илрүүлэхээс илүү өгсөн мэдээлэлд нь үндэслэн мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулах нь цагдаагийн үүрэг юм.

Гэмт үйлдэгдэж байгаа газруудад гэрч болж тухайн гэмт хэргийг цагдаад мэдээлэх боломж олон тохиолдож байна. Гэвч тэднийг хамгаалж, эргээд эсрдэлд оруулахгүй гэх баталгаа байхгүй учраас олон гэмт хэрэг илрүүлэлт нь удааширч, гэрчгүйн улмаас хаагдах, бүр цаашилбал хүний амь нас эрсдэх, эрүүл мэнд хохирох аюул гарсаар байна.

УМАЙН ХҮЗҮҮНИЙ ХОРТ ХАВДАР ҮҮСГЭГЧ ГОЛ ХҮЧИН ЗҮЙЛ НЬ ХҮНИЙ ХӨХӨНЦӨР ВИРУС

/in , , , , , /by

Умайн хүзүүний хорт хавдар Монгол улсад зонхилон тохилддог 10 хорт хавдрын эхний 5-рт эрэмблэгдэж байна. 2020 онд 480, 2021 байдлаар 312 тохиолдол бүртгэгдсэн байна. Умайн хүзүүний хорт хавдар нь эмэгтэйчүүдэд тохиолддог хорт хавдрын өвчлөлийн 2-рт нэрлэгдэж байна. Жилд дунджаар 150 гаруй  эмэгтэй умайн хүзүүний хорт хавдар оношоор нас барж байна. ҮҮний шалтгаан нь иргэдийн 50% нь хожуу шатандаа оношлогдож байгаатай холбоотой. ӨЭМТ-үүд дээр умайн хүзүүний эсийн шинжилгээ авдаг болсон учраас анхан шатны эмнэлэг дээр эрт илрүүлэх боломж байгаа юм байна.

Умайн хүзүүний хорт хавдар үүсгэж болох хэд хэдэн шалтгаан бий. Тодруулбал бэлгийн замын халдварт өвчин, жирэмснээс хамгаалах эм удаан хэрэглэх, олон бэлгийн хавьтагчтай байх, бэлгийн хавьтагч нь өөр олон хавьтагчтай байх, бэлгийн харьцаанд эрт орох, тамхи татах зэрэг нь эрсдэлт хүчин зүйлд тооцогддог. Дээрх зан үйл байгаа бол эрт илрүүлэх үзлэг, шинжилгээнд тогтмол хамрагддаг болох шаардлагатай. Хамгийн өндөр эрсдэл нь хүний хөхөнцөр вирус байдаг байна. Дэлхийн 22 орны 1000 1000 эмэгтэйд хүний хөхөнцөр вирусийн халдвар байгаа эсэхийг шинжилэхд 99,7%-д нь халдвар илэрсэн байна. Тархалтын хувьд хүн амын 80% нь энэ вирусийн халдвартай гэж үздэг байна.

Хүн амын 80%нь хөхөнцөр вирусийн халдвартай бол хорт хавдраар өвчлөх эрсдэл мөн өндөр гэсэн үг. Дэлхий дахинд хөхөнцөр вирусийн эсрэг вакциныг товлолт вакцинд оруулж эмэгтэйчүүдээ дархлаажуулдаг жишиг байдаг. Одоогоор Монгол улс энэхүү вакциныг товлолт вакцинд оруулаагүй байна. Гэвч сайн дурын үндсэн дээр 9-14 насны охидод 2 тунгаар хийлгэх боломжтой юм байна. Харин бэлгийн харьцаанд орсон эмэгтэйчүүдэд 30%-ийн хамгаалах үйлчилгээ үзүүлдэг гэсэн судалгаа гарчээ.

 

Дөрвөн настай хүү зүү залгиж, нээлттэй хагалгаанд орлоо

/in , , , /by

Дөрвөн настай хүү энгэрийн зүү залгисныг мэс заслын аргаар гаргаж авлаа.

Тодруулбал, ЭХЭМҮТ-ийн ерөнхий мэс заслын тасагт зүү залгисан дөрвөн настай хүү мэс засалд оржээ.

Зүү хүүхдийн цагаан мөгөөрсөн хоолойд байсан бөгөөд дурангаар авах боломжгүй нөхцөлтэй байсан учир нээлттэй хагалгаа хийсэн байна.

Иймд эцэг эх, асран хамгаалагчид аюултай эд зүйлсийг хүүхдийн гар хүрэхээргүй газар хадгалах, хүүхдээ юугаар хэрхэн тоглож байгааг анхаарч сэрэмжтэй байхыг зөвлөж байна.

ЗГ:ЦИРКИЙН БАЙРЫГ ЗОРИУЛАЛТЫН ДАГУУ АШИГЛАХЫГ ҮҮРЭГ БОЛГОВ

/in , , , , /by

Засгийн газрын өнөөдрийн хуралдаанд Соёлын сайд Ч.Номин циркийн урлагийн өнөөгийн нөхцөл байдлын талаар мэдээлэл хийж, Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцүүллээ.

Соёлын сайд Ч.Номингийн танилцуулгад дурдсанаар, циркийн урлагийг тогтвортой хөгжүүлэх нэгдсэн бодлого боловсруулж хэрэгжүүлэх нэн шаардлагатай байгаа бөгөөд зориулалтын байр талбай, орчин нөхцөлд циркийн урлагийн үйлчилгээ үзүүлэх, циркийн урлагийн цаашдын хөгжлийг дэмжих талаар зохих арга хэмжээ авах шаардлагатай тул Засгийн газрын хуралдаанд дээрх асуудлыг танилцуулж байгаа гэв.

Мэдээллийн дараа Засгийн газрын хуралдаанаар циркийн урлагийн салбарыг тогтвортой хөгжүүлэх бодлого, стратегийг тодорхойлон танилцуулахыг Соёлын сайд Ч.Номинд, циркийн тэнхимийн сургалтын орчныг стандарт хангасан болгон сайжруулах талаар судлан танилцуулахыг Боловсрол, шинжлэх ухааны сайд Л.Энх-Амгаланд үүрэг болголоо.

Түүнчлэн циркийн урлагийн хөгжлийг дэмжих, тулгамдсан асуудлыг шийдвэрлэх талаар хамтарсан ажлын хэсэг байгуулан, санал дүгнэлт танилцуулахыг Соёлын сайд Ч.Номин, Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Д.Сумъяабазар, Төрийн өмчийн бодлого зохицуулалтын газрын дарга Б.Цэнгэл нарт үүрэг болгов.

Харин “Аса консалтинг” ХХК-тай байгуулсан “Худалдах, худалдан авах” гэрээнд заасан “Улсын циркийн үйл ажиллагааны чиглэлийг өөрчлөхгүйгээр, зориулалтын дагуу ажиллуулах нөхцөл”-ийг хангуулах, хэрэгжилтийн тайланг танилцуулж, холбогдох арга хэмжээ авахыг Төрийн өмчийн бодлого зохицуулалтын газарт тус тус даалгаж шийдвэрлэв.

Соёлын сайдын танилцуулгад дурдсанаар, өнөөдрийн байдлаар Монгол Улсад циркийн урлагийн салбарт:

  • Мэргэжлийн үйл ажиллагаа явуулдаг 31 байгууллага,
  • 1200 уран бүтээлч, гадаад улсад гэрээгээр ажиллаж буй 650 орчим уран бүтээлч,
  • Мэргэжлийн сургуульд суралцагч 64 оюутан,
  • 15 багш, дасгалжуулагч ажиллаж байна. 

1970-2007 он хүртэлх хугацаанд Монголын цирк 10 гаруй цогц үзүүлбэр, амьтны үзүүлбэр, агаарын болон шидэлттэй үсрэлт, тулах тэнцвэр зэрэг хүч тамирын шилдэг үзүүлбэрүүдтэй, урын сангийн баяжилттай байсан бол өнөөдрийн байдлаар 5 хүрэхгүй төрлөөр үзүүлбэрээ бэлтгэн хөгжүүлж байна. 

Мөн 2018-2021 онд 37 үзүүлбэр, уран бүтээлийг 22 удаагийн тоглолтоор 20007 хүнд, 2022 оны байдлаар Монгол бөхийн өргөө болон Буянт-Ухаа цогцолборын байранд 2 уран бүтээлийг 12 удаагийн тоглолтоор 100 гаруй мянган үзэгчид хүргэжээ. 

2022 оны байдлаар Хөгжим Бүжгийн Коллежид 64 оюутан суралцаж байгаа бөгөөд тус сургуулийн боловсон хүчин бэлтгэх хүчин чадал нь манай улсын циркийн урлагийн салбарт шаардлагатай байгаа хүний нөөцийг хангахгүй байгаа юм байна. 

ДОНОРЫН НАСЫГ 21 БОЛГОСНООР 235 МЯНГАН ИРГЭН ДОНОР БОЛОХ БОЛОМЖТОЙ

/in , , , /by

УИХ-ын хурлаар 2000 онд анх удаа Донорын тухай хуулийг батлаж байсан. 2018 оны нэгдүгээр сарын 19-ны өдөр шинэчлэсэн найруулгаар баталсан. Мөн 2021 онд 2 удаа өөрчлөлт оруулж байсан. Гэсэн ч энэүү хууль шаардлагад бүрэн нийцэж чадахгүй байна гэж үзэж байна. Одоо мөрдөгдөж байгаа Донорын тухай хуулийн

14-р зүйл Амьд донороос эс,эд,эрхтэн авах

14.1 Эрүүл мэндийн шаардлага хангасан, сэтгэцийн хувьд эрүүл, 25 насанд хүрсэн эс, эд, эрхтнээ өгөх тухай зөвшөөрлөө бичгээр гаргасан донороос түүний амь насанд аюул учруулахгүйгээр эмнэлгийн нөхцөлд эс, эд, эрхнийг авна гэж заасан.

25 нас гэж хатуу заасан нь гэр булийнхээ хэн нэгэнд донор болох хүсэлтэй байгаа ч хуулийн зохицуулалтаас болж өөр донор хүлээх тохиолдол элбэг  байна. 24 нас 8 сартай аав, ээждээ донор болж чадахгүй байгаа тохиолдол элбэг байдаг байна.

2021 оны 9-р сараас 2022 оны 3-р сар хүртэл буюу зургаан сарын хугацаанд гадагшаа эмчлүүлээх явсан нийт 26 гэр бүл байна. Эдгээр гэр бүлүүд эрхтэн шилжүүлэн суулгуулахын тулд 7,5 тэрбум төгрөгийн зарцуулжээ. Хэрвээ Донорын тухай хуулийнд өөрчлөлт оруулбал гадагшаа эмчилгээнд явах урсгал багасна гэж үзэж байгаа юм.

Үндсэндээ донор болох хүсэлтэй иргэдийн насыг 21 болгож хуульчлах нь олон иргэний амь насыг хамгаалах боломж гэж харж байна. Цаашдаа ч энэхүү хуулинд дахин өөрчлөлт оруулах  шаардлага бий гэж үзэж байна. Одоогийн байдлаар донорын тухай хуулинд цусны донор, эрхтэний донорын эрх үүрэг хамт багтсан байгаа. Цаашид энэхүү хуулийг 2 тусд нь авч,үзэн илүү нарийвлах шаардагатай гэж үзэж байгаа юм. Жишээлбэл эрхтэний донор болсон хүн 1 жилийн хугацаанд хатуу дэглэм барьдаг, хүнд хүчир ажил хийж чаддагүй. Тиймээс донор болсон хүний амьдралын баталгааг хангадаг болох шаардлагатай.

Манай улсын бөөр, элэг, нүдний эвэрлэг бүрхэвч, зүрх, нойр булчирхай шилжүүлэн суулгах эмчилгээ шаардлагатай иргэд хамгийн их байдаг байна. Одоогийн байдлаар бөөр шилжүүлэн суулгах эмчилгээ хийлгэх шаардлагатай өвчтөний жагсаалтанд 350, элэг шилжүүлэн суулгах хүлээх жагсаалтанд 250 гаруй иргэн донор хүлээж байна. Донорын насыг 21 болгосноор эдгээр хүмүүсээс хагалгаанд орох магадлал нэмэгдэнэ гэсэн үг юм.